Evliya Çelebi (1611-?1685)

Evliya’nın Hac Yolunu Yürüyerek, Bisikletle ya da At Sırtında Takip Edin

route-map-_0008_evilya

Evliya Çelebi, 40 yılı aşkın bir süre boyunca uzak diyarlara seyahat etmiş ve İstanbul’da doğmuş bir Osmanlı Türk’üdür. Padişah toprakları boyunca Osmanlı İmparatorluğu’nun Orta Doğu ve Balkanlar’daki sınırlarına ve hatta Habsburg Hanedanı’nın Viyana’daki imparator tahtına, Nil nehrine, Kafkaslar ve İran’a, yani sınırların da ötesine çok sayıda sefere çıkmıştır. Seyahatlerinin sebebi, genelde resmi görev olmuştur ancak bazen keyfi olarak da sefere çıktığı olmuştur. Evliya’nın 17. yy’deki gündelik yaşam gözlemleri, o zamanlara dair eşsiz bir kaynak niteliğindedir. Sahip olduğu birçok özelliğin yanı sıra Evliya, aynı zamanda bir tasvirci, derviş, müzisyen ve dilbilimcidir. Kendini ‘Dünya gezgini, insanoğlunun dostu’ olarak adlandıran Evliya’nın, üzerinde ‘Dünya gezgini Evliya’ yazan bir yüzük taktığı da bilinmektedir. Kendisi, gezilerinde gördüğü her şeyi tasvir etmeyi amaç edinmiş ve bizlere, 10 ciltten oluşan ‘Seyahatname’ adlı kaynağı bırakmıştır.

Evliya Çelebi Yolu

ECharıta

Evliya Çelebi Yolu, yürüyüşçü ve bisikletçilerin mutlaka denemesi gereken ve aynı zamanda da Türkiye’nin ilk at binme yolu olan bir rotadır. Rota, tarih ve doğayı, macera ve dinlenmeyi bir araya getirmektedir. Rotada geçirilen birkaç günü, Evliya’nın ziyaret ettiği köy ve şehirleri görecek şekilde birleştirmek mümkündür.

Bu yol, Evliya’nın doğumunun 400. yılı olan ve UNESCO’nun da Evliya’nın yaşamı ve yaptıklarını kutlama yılı olarak ilan ettiği 2011 yılında açılmıştır ve kendisinin 1671 yılında nihayet çıkabildiği Hac yolculuğunun ilk bölümlerini takip etmektedir.

Evliya Çelebi Yolu’nu oluşturmadaki ilk aşama, 2009 yılında at sırtında gerçekleşen 6 haftalık keşif turu olmuştur ve bu tur, İzmit Körfezi’nden Simav’a kadarki kıvrımlı yolculuğu, Evliya’nın detaylı tasvirlerini esas alarak tekrar etmiştir. Kendisi, buradan sonra İzmir’e, ardından güneye ve sonra da kıyı boyunca doğuya doğru ilerlemiştir. Bizler ise, yürüyüş ve bisiklet rotasını belirlemek üzere, 2010 yılında çeşitli yürüyüş seferlerine çıktık.

Evliya Çelebi Yolu, Türkiye’deki en harika ve çeşitli peyzajların olduğu bölgelerden, farklı köylerden ve büyük tarihi önem taşıyan, Osmanlı İmparatorluğu’nun doğduğu kent ve kasabaların içinden ya da yakınından geçmektedir. Rota, yer yer nehirleri, keçi patikalarını, traktör ve orman yolları ile Roma ve Osmanlı dönemine ait döşemeli yolları takip etmektedir. Zemin yüzeyinin zorlu olduğu yerlere nadiren rastlanır. At binme rotası yaklaşık 650 km uzunluğunda olup, dinlenme süresi ve ziyaret yerleri hariç, takribi 25 gün sürmektedir. Düz bölümleri es geçen yürüyüş rotası ise, yaklaşık 330 km uzunluğundadır ve yine dinlenme süresi/ziyaret yerleri hariç, ortalama 22 gün sürer.

Evliya Çelebi Yolu’ndaki seyahatlerini oldukça ilham verici bir şekilde not etmiş olan genç bir kadının İngilizce yazmış olduğu blog yazısını buradan okuyabilirsiniz.

Rota üzerindeki yürüyüşçüleri gösteren bir kısa filme de buradan ulaşabilirsiniz.