Rota Güncellemeleri

Mayıs 2016:

Evliya Çelebi Yolu’nun başlangıcı olan Altınova ve Kütahya arasındaki belli başlı bölümlerde, Sivil Toplum Diyaloğu programında hibe almaya hak kazanan ‘Avrupa’dan Türkiye’ye Yürüyoruz‘ projesi kapsamında, gönüllü bir ekip yardımıyla boya ile işaretleme çalışmaları yürütülmektedir. Rotadaki iyileştirme çalışmalarımız devam ediyor ve bu, en azından biz gerekli düzeltmeleri yapana kadar, rehber kitap ile GPS verilerindeki yönlendirmelerin belli başlı bölümlerinde farklılıklar olabileceği anlamına geliyor. An itibariyle bunun çok büyük sorun teşkil etmeyeceğini düşünsek de, rotayı kullanmayı düşünen yürüyüşçü ve bisikletçileri uyarmakta fayda görüyoruz. Bilginize…

Evliya Çelebi Yolu, detaylı bilgileri içeren rehber kitap, kitaba eşlik eden harita ve internet sitesinden indirilebilen GPS dosyalarının yardımıyla kullanılabilmektedir. Rehber kitap, bir gün süren ve genelde yerleşim yerlerinde başlayan ya da biten kısımlara bölünmüştür. Tüm bu yerlerin bölüm/gün sonu ve yeni bölüm/gün başlangıcı olmak üzere iki adet noktası bulunmaktadır. Rehber kitapta yer almayan yükseklik tabloları aşağıda gösterilmiştir. Rehber kitaptaki süreler verilirken geniş tutulmaya özen gösterilmiştir.

Levhalar, rotanın Yalova ve Bursa ili sınırlarına düşen yerlere dikilmiştir ve levha çalışmalarının Kocaeli bölümlerinin ise 2015 baharında bitmiş olması beklenmektedir. Rota, bu çalışmaların ardından, İnegöl’ün güneyinde kalan Domaniç dağlarındaki Bahçekaya köyüne (bkz. Rehber kitap sf. 77; 2422 numaralı nokta) kadar levhalandırılmış olacaktır. Bizim kontrolümüz dışında olan sebeplerden dolayı levhalardan bazılarında eksiklikler kalmıştır ancak bu, yanlış yönlendirmeye sebep olacak kadar önem teşkil etmemektedir. Örneğin, Ekim 2014’teki at binme turu esnasında, Uludağ’ın eteklerindeki Babasultan köyünün dışındaki asfalt yoldan Kızlar Sarayı’na doğru giden patikayı gösteren levhanın, aslında bize yardımcı olmak istediklerini düşünen köylüler tarafından, asflat yola doğru döndürüldüğünü fark ettik.

Evliya Çelebi Yolu üzerinde boyalarla işaretleme yapılmamıştır ve henüz bir akıllı telefon uygulaması da bulunmamaktadır.

Yola çıkmadan önce sizleri nelerin beklediğini bilmeniz için, buradaki güncellemeleri ve değişiklikleri GoogleEarth’te açıp kontrol etmenizi ve ilgili bölümleri yazdırmanızı öneririz. Öyle sanıyoruz ki, toprak yollarda yeni başlayana asfalt çalışmaları, vb. gibi, ziyaretiniz esnasında sizlerin gözlemleyeceği başka değişiklikler de olacaktır. Bunlar hakkında bize bilgi verirseniz gereken güncelleme/bilgilendirmeleri derhal yapabiliriz. Aksi belirtilmediği takdirde, aşağıdaki güncellemelerin tümü yürüyüş rotası hakkındadır.

Bölüm 7.10   Hersek’ten Bağdat Restoran’a

p.49: Dünyanın en uzun asma köprülerinden biri, İzmit Körfezi’ne Kuzey kıyıdaki Dilovası ile Güney kıyıdaki Hersek kasabası arasına inşa ediliyor. Yeni bağlantı karayolu Hersek’i Güney Batı ile birleştiriyor ancak manzarayı bozması dışında rotayı etkilemiyor.

s.51: Bağdat restorant 1026 numaralı noktadan, 1100 numaralı noktaya taşınmıştır. Dolayısıyla asfalt yolla(1025 numaralı nokta) Bağdat Restoran arasında 300m, ve Bağdat Restoran ile nehir için asfalt yoldan ayrıldığınız nokta arası (110) 1,5km’dir.

Etap 7.12   Kızderbent’ten Mahmudiye’ye

s.54:    1121’den 1206’ya dek, vadinin Doğu yamacındaki patikaları takip ederseniz, Kızılderbent’i es geçebilirsiniz.

Mahmudiye’nin kuzeydoğusundaki bir vadiye yeni bir baraj inşa edilmiştir: nehirden (1227) köye doğru çıkan yol artık geniş ve satıhlı.

Etap 7.13   Mahmudiye’den İznik’e

s.58     İznik’teki eski Ayasofya bazilikası müzeden tekrardan camiye çevrilmiştir. Dolayısıyla daha uzun saatler ziyarete açıktır ve giriş ücreti yoktur. Bir ibadet alanı yapılmıştır ancak bu ziyaretçilerin eskisi gibi etrafı gezip görmesine bir engel teşkil etmemektedir.

Etaplar 7.14, 7.15    İznik – Eski Çelebi – Sungurpaşa

s.61:   Kızılhisar ve Eski Çelebi köyü arasındaki parkur es geçilerek daha doğrudan bir güzergah tercih edilebilir(at binicileri ve bisikletçiler için de geçerli). Mecidiye’deki (1415 numaralı nokta) ilk evlere ulaştıktan sonra, güneye düz devam edin, camiden sağa dönün, vadiyi aşağı doğru ilerleyin köyden ayrılarak devam edin; açık, kısmen bozulmamış kaldırım boyunca bir akarsuyu takip edin. Bu bir traktör yoluna dönüşür, akarsuyla birleşmek üzere alçalır ve 1504’te Yenişehir Ovası’nda bir patika ile kesişene kadar deam eder.  Uzaklık yaklaşık 10 km’dir, tamamen iniş ya da düzlüktür. Yenişehir ovasını geçmek üzere devam etmek istemeyen yürüyüşcüler 1505 numaralı noktanın güneyindeki ve1504A numaralı noktanın doğusunda kalan Çelebi’ye(1501 numaralı nokta) toplamda 2km’lik bir yürüyüşle ulaşıp minibüse binebilirler.

Etap 7.15   Eski Çelebi – Sungurpaşa

s.62:    At biniciler ve bisikletçiler, Yenişehir’in doğusunda bir yan yol yapıldığını unutmamalı. Kavşaktan /1506) 2.5 km sonra, 1508’de bunu geçebilirisniz; kanal 750m ötenizde.

Etap 7.20   Sungurpaşa – Babasultan

s.65:    Şehitler’den önceki toprak yol artık asfalt. (2022).

s.66:    2031’teki fabrika artık bir tutkal fabrikası değil; su kulesi yok.

Asfaltla buluşulan noktadaki (2038) yalağın oradaki ağaçlar, çınar değil kiraz ağacı. Arkasında da bir armutluk var. Çınar ağaçları asfalt yolun biraz daha ilerisinde.

Etap 7.21   Babasultan – Cerrah

s.67:    Sayfanın bitiminde: ‘dolambaçlı toprak yol’ ile 2126’da buluşabilirsiniz.

s.68:    2134 numaralı noktadaki futbol sahası; artık mevcut değil, yerinde küçük bir çeşme var.

2138 ve 2140 numaralı noktaların arasında bulunan asfalt yolu es geçmeyi tercih edebilirsiniz: GoogleEarth, bir patikanın 2138’den sonra ilk yapının (bir çiftlik) karşısından sola, kuzeye doğru asfalt yoldan ayrılarak 2139’ın 100 metre ilerisinde yeniden asfalta çıktığını gösteriyor.

Etap 7.22   Cerrah – Deydinler

s.71:    2203 numaralı noktada 2210’a doğrudan devam edip 2204’ü atlayabilirsiniz.

2211 ve 2219 noktaları arasında daha basit bir rota için, 2211’de sola dönün ve 2211A’da yukarı tırmanan rotada 100 metre sonra sağa dönün; patikayı önce sağa dönerek, sonra doğuya ve bir meyve bahçesi ve tarla sınırları boyunca güney doğuya dönerek 2211A’ya doğru takip edin. (ortalama 1.5 km)

Hocaköy girişindeki asfaltla bir T kavşakta, at biniciler/bisikletçiler sağa dönmeli, sola değil.

s.72:    Fotoğraf altındaki yazıda düzeltme: ‘…Sağa/yamaç yukarı sonra sağa/Doğu Batı Doğu’

2240’taki ağaçlar kestane değil, cevizdir.

Etap 7.23   Deydinler – Hacıkara

s.74:    Hacıkara’dan önce, rehber kitapta 2346 olarak verilen nokta 2344 olmalı.

Etap 7.24   Hacıkara – Kuruluk Yaylası

s.76:    Kuruluk Yaylası’ndaki kulübe artık yok.

Etap 7.30   Kocayayla Geçiti – Çukurca

s.79:    Safa’ya inen yola ‘Sultan Abdülhamit Yürüyüş Parkuru, 3km’ (3000) tabelası yerleştirilmiştir.

s.79-80:        3. köprüde (3017),  3022’ye doğru giden çatalda, sağdaki çalılarla kaplı yol yerine, soldaki yolu tercih edin.

s.80:    Rehber kitapta 3021 olarak verilen nokta, 3021 olmalı.

Etap 7.31

s.82:    Selim Baba Türbesine (3113 numaralı nokta) ulaşım, Çukurca’dan yapılan yeni geniş yolla daha kolay hale gelmiştir.

3114: Burada 3 yalak var.

3118: Burada telefon direği var.

Rehber kirapta 3121 olarak verilen nokta 3020 olmalı.

s.84:    3164A noktasında Fındıcak’tan çıkarken, motorlu taşıt yolunu es geçmek için sağda/güney batıdaki patikaya girin. Patika geniş bir toprak yolla karşılaşır ve güney yönünde, bir kaldırım üzerinde bir ağaç sırası boyunca Elmalı’ya doğru devam eder.

Etap 7.32

s.85:  Rehber kitapta 3231 olarak verilen nokta 3232 olacak.

Etap 7.33

s.88:  Parmakören’den çıkarken asfalt yolu takip etmektense, at biniciler/bisikletçiler yolun doğusunda, evlerin arkasındaki açık alanı geçmeyi tercih edebilir ve yaklaşık 500 m sonra tekrar asfalta çıkabilirler.

KÜTAHYA

Etap 7.40—At biniciler/Bisikletçiler

s.90-91:        Kuyucak (4039) ve Alibey (4041) arasındaki Altıntaş ovasına, Kütahya-Afyonkarahisar karayolunun hemen batısına, yeni bir havaalanı olan Zafer havaalanı inşa edildi. Bu, yeni yan yollarla birlikte, bu bölgede EÇY’nun yeniden rotalandırmasını gerektirdi. En iyisi, havaalanının çevresinde batı yönünde geniş bir daire çizmek – ova düz ve bir dizi traktör yolu açılmıştır. Yeni yol çalışmaları Gelinkaya (4012) ile Kocak (4019) arasındaki etabı etkileyebilir.

s.93:   Afyonkarahisar’ın eteklerindeki Doğal At Çiftliği (The Nature Horse Farm) (5002) kapandı, dolayısıyla at binicilerin şehre gitmesinin artık bir anlamı yok. Batıya doğru, Kütahya-Afyonkarahisar otobanının şehre ulaştığı yerde inşaat yoğunlaştı ve 4072’den itibaren bu alanda rota güncellendi. Rota artık daha çok bato yönünde seyrediyor ve Boyalı’da (5012) yeniden rotayla birleşiyor. Yenilenmiş noktalar, bu web sayfasındaki Atlar rotası WP dosyasında bulunuyor.

Güncellenmiş rota:

‘Nehir geçit verene kadar patikayı takip edin…’ kısmında nehrin karşı/güney yakasından kayalık üzerinden devam ederek 4074A’da bir traktör yoluna gelin. Bu yolu 1 km kadar takip ederek bir asfalt yola ulaşırsınız (4075A). Köprülü’ye doğru sağa dönerek 1.5 km kadar yürüyün; Köprülü’den (4076A) hemen önceki ağaçların orada, sola/güney batıya ekilebilir arazinin içinden geçen patikaya dönün. Ekilebilir arazi (4077A) bittikten sonra, yukarıya/güney doğu yönüne devam edin, patika 2.5 km sonra batı – doğu karayoluna doğru alçalır. Afyonkarahisar-Uşak karayolunun altındaki tünelden geçin ve önce güney batı sonra güney doğu yönüne dönen nehrin üzerinden geçin.  Kocatepe Şehit Parkı sağınızda ve evler solunuzda olacak şekilde ana asfalta (5001A) çıkın. Asfaltı geçin, 100 metre doğuya gidin, ardından bir patika üzerinde (5002A) güney doğu yönüne dönün. 1.5 km sonra tren yolunu (5003A) geçin ve karşı/doğu yöndeki asfalt yolu güney güney batı yönünde takip edin, ardından güney doğuya doğru devam ederek 1.5 km sonra Boyalı’ya (5004A) ulaşın. Meydan ve cami 100 m güney doğu yönünde (5012).

Etap 7.60

s.101: Burada aslında sekiz adet çeşme/yalaks var!

Etap 7.61

s.103 (ek güncellemeler):

Yamaç rotası: yol köprüsünü [6124] geçmek için asfaltta sola dönün; 500 m yokuş yukarı çıktıktan sonra, çatladan sağa dönerek traktör yoluna girin [6125], bu yol meşe ağaçları altında çimenli bir alana gider. Meşerlerden sonra,bazı evlere doğru kuzeybatı yönünde yükselen traktör yolunu bulun. Evlerden hemen önce yer alan bir kavşakta [6126] ya da hemen sonrasında, makiler arasından sağ/kuzey yönüne giden bir patikadan gidin. Bu patika tarlalar arasında [6127] çitle çevrili bir patikayla birleşir. Patikayı önce kuzey ardından kuzey batı yönünde takip edin, patika hafifçe alçalır ve sağ tarafınızda vadinin manzarası gözükür. Bir kavşakta, sol/kuzey batı [6128] yönünde devam edin ve ikinci bir kavşakta da [6129] aynısını yapın.  Rota yeniden kuzey yönüne döner [6131], ormanlık arazinden geçer ve bir tarla boyunca ilerler ve bir T kavşağına doğru [6133] alçalır. Sola/batıya gidin; patika bir kavşağa doğru kuzeye sapar [6134]. Sağa/Güney batıya dönerek Paçacıoğlu kmyünün birkaç mahallesine doğru yönelin. Evlerden [6135], sağa/kuzeye dönün ve neredeyse hemen sapa/kuzey doğuya [6135] dönün ve bir virajda köyün asfalt yoluna ulaşmak üzere çitle çevrili bir patikadan aşağı doğru inin. Asfaltta sağa dönün; 2 viraj daha sonra [6138], kaldırıma doğru çatallanan yolda soldan/kuzey batı yönünden devam edin. Asfaltı geçin [6139] ve bir sonraki virajda [6140] sağa/aşağıya dönerek dereyatağı rotasıyla [6123] buluşmak üzere kaldırıma çıkın.

Bir köprüyü [6141] geçmek üzere kuzey batı/aşağı yönünde ilerleyin ve asfalt üzerinden yanında dolmuş durağı ve gölgeli bir dinlenme yeri olan yalağa doğru devam edin [6141A]. 50m ileride [6142], sola/batıya/aşağıya dönerek asfalt yoldan bir traktör yoluna çıkın, küçük bir akarsuyu geçin ve karşı taraftaki bir T kavşakta sola dönün [6143]. 50 metre sonra bir kalakta, traktör yolu sağa viraj yapar [6145] ve çitler ve bazen de duvarların arasından giden bir kaldırıma dönüşür. Bir suyolu çevresinde başlayan sol viraja kadar 750 m kadar devam edin.  Virajdan hemen sonra [6147], sağ taraftaki çimenli dere kenarına tırmanın ve ormanlık yamaç boyunca yükselen eski patikayı bulun. Toprak kaymasına uğramış patikayı kuzey/yukarı yönde çamların altından geçerek takip edin, önce batıya sonra kuzeye saparak tarlalara [6152] çıkın. Patika, şimdi tellerle çevrili bir kaldırımın üzerinde kuzey yönüne devam eder ve tarlaları geçerek Eskigüney köyünün hemen dışında asfaltla buluşur [6154]. Sola dönün. Köyün meydanında ve camisine doğru [6155] devam edin.

Etap 7.63, 7.64—At biniciler/Bisikletçiler

s.106:  Eskigediz kasabasına girmek istemeyen at biniciler, 6316 noktasından sakin asfalt yolda devam ederek, 750 m kadar sonra 6316 noktasında rotaya yeniden girebilirler.

Etap 7.64

s.108: Pınarbaşı Türbesi 6443 noktasında, 6444’te değil.

s.109: At biniciler/Bisikletliler kısmında değişiklik: ‘…Pınarbaşı kavşağından (6441) Gürlek’in (6445) başlangıcına kadar asfalttan devam edin.’

Etap 7.11   Bağdat Restaurant to Kızderbent

p.50:    Betül İpşirli Argıt’ın yakın zaman önce yaptığı araştırma sayesinde, üç kemerli Valideköprü’nün şu anki formuyla, aslında +. Mehmed’in annesi Turhan Sultan tarafından değil, 3. Ahmed’in (1673-1736) annesi Rabia Gülnuş Emetullah Sultan (1640-1715) yaptırıldığını öğrenmiş bulunmaktayız. Rabia Gülnüş, köprünün bitişiğine bir çeşme ve namazgah da yaptırmıştır. Ayrıca, Hersek ve İznik Gölü arasındaki kaldırımı da yeniletmiş ve Hersek’e de bir çeşme yaptırmıştır.(Betül İpşirli Argıt, Rabia Gülnuş Emetullah Sultan (İstanbul, 2014) sf.187-88).

p.51:    Evliya’nın ‘çağdaşı ve dostu, Osmanlı hacısı Mehmed Edib’ bilgisi yanlıştır. Mehmed Edib, aslında kutsal yerlere yaptığı hac ziyaretlerini bir asır sonra 1779’da gerçekleştirmiş, notları ise 1790’da Behcetü’l Menâzil olarak yayınlanmıştır.

Mehmed Edib’in gerçek hac tarihi genelde karıştırılmaktadır. Bunun sebebi ise -ben de dahil olmak üzere- birçok tarihçinin, Mehmed Edib’in eserinin kolayca erişilebilen Fransızca çevirisine başvurmasıdır ve bu kaynakta çevirmen, tarihi 1682 olarak vermiştir.